महाराष्ट्रातील शेतकऱ्यांसाठी मोठी दिलासादायक बातमी आहे. 2024 च्या खरीप हंगामात अतिवृष्टी आणि पूरपरिस्थितीमुळे मोठ्या प्रमाणावर नुकसान झालेल्या शेतकऱ्यांना राज्य शासनाने आर्थिक मदतीची घोषणा केली आहे. ऑक्टोबर 2024 मध्ये झालेल्या अतिवृष्टीमुळे बाधित शेतकऱ्यांना नुकसानभरपाई देण्यासाठी राज्य सरकारने 733 कोटी रुपयांचा निधी मंजूर केला आहे. महसूल आणि वन विभागाने 28 फेब्रुवारी 2025 रोजी यासंदर्भात अधिकृत शासन निर्णय (जीआर) जाहीर केला आहे.
या लेखात आपण कोणकोणत्या जिल्ह्यांना या निधीचा लाभ मिळणार आहे, किती शेतकरी पात्र ठरले आहेत आणि पैसे कधीपर्यंत मिळतील याची संपूर्ण माहिती जाणून घेणार आहोत. त्यामुळे हा लेख संपूर्ण वाचा आणि आपल्या ओळखीच्या शेतकरी मित्रांपर्यंत पोहोचवा.
राज्य शासनाची मोठी घोषणा – 733 कोटींची मदत जाहीर
ऑक्टोबर 2024 मध्ये महाराष्ट्रातील विविध जिल्ह्यांमध्ये मुसळधार पाऊस आणि पुरामुळे मोठ्या प्रमाणावर शेतीचे नुकसान झाले. शेतकऱ्यांचे पीक वाहून गेले, काही ठिकाणी शेतीचे नुकसान झाले, तर काही भागांत शेतजमिनीसुद्धा खराब झाली. या नुकसानीची भरपाई म्हणून राज्य सरकारने 733 कोटी 45 लाख 84 हजार रुपयांची आर्थिक मदत जाहीर केली आहे.
राज्य शासनाच्या महसूल व वन विभागाने 28 फेब्रुवारी 2025 रोजी अधिकृत शासन निर्णय (जीआर) काढला आहे. या मदतीसाठी विभागीय कृषी आयुक्तांच्या माध्यमातून प्रस्ताव तयार करण्यात आला होता. तो मंजूर झाल्यानंतर निधी मंजूर करून कृषी आयुक्तांच्या खात्यावर वितरित करण्यात आला आहे.
काय आहे इनपुट सबसिडी योजना?
नैसर्गिक आपत्तीमुळे शेतीचे नुकसान झाल्यास पुढील हंगामासाठी शेतकऱ्यांना आधार देण्यासाठी सरकार ‘इनपुट सबसिडी’ स्वरूपात मदत करते. यामध्ये एका हंगामासाठी एकदाच शेतकऱ्यांना आर्थिक सहाय्य दिले जाते. या निधीचा उपयोग पुन्हा शेतीसाठी आवश्यक बियाणे, खते, औषधे, इत्यादी खरेदी करण्यासाठी करता येतो.
या योजनेंतर्गत निधी मंजूर करण्यासाठी राज्य आपत्ती प्रतिसाद निधीमधून ठराविक प्रमाणात मदत दिली जाते. यासाठी विभागीय कृषी आयुक्तांकडून प्रस्ताव पाठवले जातात आणि ते मंजूर झाल्यानंतर निधी वाटप केले जाते.
कोणकोणत्या जिल्ह्यांना मिळणार मदत?
या योजनेअंतर्गत राज्यभरातील विविध जिल्ह्यांतील शेतकऱ्यांना मदत मिळणार आहे. खालील विभागांतील जिल्हे या योजनेस पात्र ठरले आहेत –
१) कोकण विभाग
- ठाणे
- पालघर
- रायगड
- रत्नागिरी
- सिंधुदुर्ग
२) अमरावती विभाग
- अमरावती
- अकोला
- यवतमाळ
- बुलढाणा
- वाशिम
३) पुणे विभाग
- सातारा
- सांगली
- पुणे
४) नाशिक विभाग
- नाशिक
- धुळे
- नंदुरबार
- जळगाव
- अहमदनगर
५) नागपूर विभाग
- वर्धा
- नागपूर
- गडचिरोली
किती शेतकरी पात्र ठरले?
शासनाच्या निर्णयानुसार खालील प्रमाणे शेतकऱ्यांना अनुदान मिळणार आहे –
- 12 डिसेंबर 2024 च्या प्रस्तावानुसार: 1,853 शेतकरी पात्र
- 19 डिसेंबर 2024 च्या प्रस्तावानुसार: 19,711 शेतकरी पात्र
- एकूण महाराष्ट्रातील पात्र शेतकरी: 643
शेतकऱ्यांच्या बँक खात्यावर थेट पैसे जमा होणार
या अनुदानासाठी पात्र शेतकऱ्यांना पैसे थेट त्यांच्या बँक खात्यावर जमा केले जातील. यादी प्रसिद्ध झाल्यानंतर शेतकऱ्यांनी केवायसी (KYC) प्रक्रिया पूर्ण करणे गरजेचे असेल. केवायसी प्रक्रिया पूर्ण केल्यानंतर लवकरच हा निधी खात्यावर जमा केला जाईल.
शेतकऱ्यांना ही मदत वेळेत मिळावी यासाठी सरकारकडून प्रयत्न सुरू आहेत. लवकरच प्रत्येक जिल्ह्यात अनुदानासाठी पात्र शेतकऱ्यांची यादी प्रसिद्ध केली जाईल.
