राज्यातील शेतकऱ्यांसाठी एक मोठी आनंदाची बातमी समोर आली आहे. खरीप हंगाम 2024 मध्ये अतिवृष्टीमुळे मोठ्या प्रमाणात शेतीचे नुकसान झाले होते. विशेषतः सप्टेंबर आणि ऑक्टोबर महिन्यात परतीच्या पावसाने राज्यभरात शेतीचे मोठे नुकसान झाले. अनेक शेतकऱ्यांच्या पिकांचे नुकसान झाल्याने त्यांना आर्थिक संकटाचा सामना करावा लागला. या पार्श्वभूमीवर राज्य शासनाने नुकसानभरपाईसाठी निधी जाहीर केला आहे. तब्बल 733 कोटी रुपयांची नुकसानभरपाई मंजूर करण्यात आली आहे. विशेषतः वर्धा, नागपूर, जळगाव, नाशिक, बुलढाणा, अकोला आदी जिल्ह्यातील शेतकऱ्यांना याचा लाभ होणार आहे. राज्य शासनाने नुकताच यासंदर्भातील महत्त्वाचा शासन निर्णय (जीआर) 28 फेब्रुवारी 2025 रोजी निर्गमित केला आहे. पुढील काही भागांमध्ये आपण जाणून घेणार आहोत की कोणत्या जिल्ह्यात किती शेतकऱ्यांना किती निधी मंजूर करण्यात आला आहे आणि कोणत्या अटींसह ही मदत वितरित केली जाणार आहे.
राज्यातील शेतकऱ्यांना 733 कोटींची मदत जाहीर
राज्यातील शेतकऱ्यांना खरीप हंगाम 2024 मध्ये अतिवृष्टीमुळे मोठे नुकसान सोसावे लागले. शेतकऱ्यांच्या मदतीसाठी सरकारने 733 कोटी रुपयांचा निधी मंजूर केला आहे. सप्टेंबर व ऑक्टोबर 2024 मध्ये झालेल्या अतिवृष्टीमुळे विविध जिल्ह्यांमध्ये पिकांचे प्रचंड नुकसान झाले. या नुकसानीची भरपाई करण्यासाठी सरकारने आर्थिक मदतीसाठी मोठा निर्णय घेतला आहे.
शेतकऱ्यांना जास्तीत जास्त तीन हेक्टर शेतीपर्यंत नुकसानभरपाई देण्यात येणार आहे. सरकारने हा निधी विविध जिल्ह्यांमध्ये वितरित करण्यास सुरुवात केली आहे. काही जिल्ह्यांमध्ये शेतकऱ्यांना मदतीचा लाभ मिळू लागला आहे, तर काही ठिकाणी केवायसी प्रक्रिया सुरू आहे. मात्र, अजूनही अनेक शेतकरी नुकसानभरपाईच्या प्रतीक्षेत आहेत.
विविध जिल्ह्यांमध्ये कसा होणार निधीचा वाटप?
या निधीचे वाटप राज्यातील विविध जिल्ह्यांमध्ये करण्यात आले आहे. त्यामध्ये सर्वाधिक नुकसान झालेल्या भागांना प्राधान्य देण्यात आले आहे. खालील जिल्ह्यांतील शेतकऱ्यांना आर्थिक मदत मंजूर करण्यात आली आहे –
- वर्धा जिल्ह्यातील 109 शेतकऱ्यांना 3,200 रुपये
- पालघर जिल्ह्यातील 2,730 शेतकऱ्यांना 9 कोटी 67 लाख रुपये
- रायगड जिल्ह्यातील 113 शेतकऱ्यांना 32,000 रुपये
- रत्नागिरी जिल्ह्यातील 61 शेतकऱ्यांना 1 लाख 21 हजार रुपये
- अमरावती जिल्ह्यातील 1,476 शेतकऱ्यांना 22 कोटी 73 लाख रुपये
- यवतमाळ जिल्ह्यातील 925 शेतकऱ्यांना 48 लाख रुपये
- बुलढाणा जिल्ह्यातील 2,37,296 शेतकऱ्यांना 300 कोटी 35 लाख रुपये
- वाशिम जिल्ह्यातील 4 शेतकऱ्यांना 47 हजार रुपये
- सातारा जिल्ह्यातील 932 शेतकऱ्यांना 68 लाख रुपये
- सांगली जिल्ह्यातील 899 शेतकऱ्यांना 8 कोटी 5 लाख रुपये
- कोल्हापूर जिल्ह्यातील 791 शेतकऱ्यांना 2 कोटी 60 लाख रुपये
नाशिक विभागातील शेतकऱ्यांना किती मदत?
नाशिक विभागातील शेतकऱ्यांना देखील शासनाने आर्थिक मदतीचा दिलासा दिला आहे. खालीलप्रमाणे निधीचे वाटप करण्यात आले आहे –
- नाशिक जिल्ह्यातील 16 शेतकऱ्यांना 1 लाख रुपये
- 1541 शेतकऱ्यांना 93 लाख रुपये
- नंदुरबार जिल्ह्यातील 316 शेतकऱ्यांना 36 लाख रुपये
- जळगाव जिल्ह्यातील 1540 शेतकऱ्यांना 14 कोटी रुपये
मराठवाडा आणि इतर जिल्ह्यांना मंजूर निधी
मराठवाडा आणि इतर विभागांतील शेतकऱ्यांनाही नुकसानभरपाई मंजूर करण्यात आली आहे. जिल्हानिहाय आकडेवारी खालीलप्रमाणे आहे –
- अहमदनगर जिल्ह्यातील 1,224 शेतकऱ्यांना 70 लाख रुपये
- 374 शेतकऱ्यांना 193 कोटी रुपये
- धुळे जिल्ह्यातील 977 शेतकऱ्यांना 9 कोटी 19 लाख रुपये
- नंदुरबार जिल्ह्यातील 341 शेतकऱ्यांना 23 लाख रुपये
- जळगाव जिल्ह्यातील 1,38,238 शेतकऱ्यांना 144 कोटी रुपये
शेतकऱ्यांसाठी हा निधी महत्त्वाचा का आहे?
या निधीमुळे अतिवृष्टीमुळे नुकसान झालेल्या हजारो शेतकऱ्यांना आर्थिक मदत मिळणार आहे. या मदतीमुळे शेतकरी पुन्हा उभारी घेऊ शकतात. शेतीसाठी लागणारे बियाणे, खते आणि इतर संसाधने खरेदी करण्यासाठी ही मदत उपयुक्त ठरणार आहे.
शासनाच्या या निर्णयामुळे शेतकऱ्यांना थोडा दिलासा मिळाला असला तरी अजूनही काही ठिकाणी मदतीचे वितरण सुरू नाही. त्यामुळे प्रशासनाने याची अंमलबजावणी लवकरात लवकर करावी, अशी मागणी शेतकऱ्यांकडून होत आहे.
शासन निर्णय आणि पुढील प्रक्रिया
राज्य शासनाने 28 फेब्रुवारी 2025 रोजी नुकसानभरपाईसाठी शासन निर्णय (जीआर) काढला आहे. त्यानुसार, जुलै ते ऑक्टोबर 2024 या कालावधीत झालेल्या नुकसानभरपाईसाठी ही मदत दिली जाणार आहे. जास्तीत जास्त तीन हेक्टरपर्यंत शेती असलेल्या शेतकऱ्यांनाच ही नुकसानभरपाई मिळेल.
शेतकऱ्यांनी ही मदत मिळवण्यासाठी त्यांचे बँक खाते आधारशी संलग्न असणे आवश्यक आहे. तसेच, केवायसी पूर्ण झाल्यानंतरच मदतीचा लाभ मिळू शकेल. काही जिल्ह्यांमध्ये अद्यापही ही प्रक्रिया सुरू आहे. त्यामुळे शेतकऱ्यांनी त्यांच्या संबंधित तालुका कृषी अधिकाऱ्यांशी संपर्क साधावा.
शेतकऱ्यांसाठी मोठा दिलासा
राज्यातील शेतकऱ्यांसाठी ही नुकसानभरपाई अत्यंत महत्त्वाची आहे. या निर्णयामुळे हजारो शेतकरी संकटातून बाहेर पडू शकतील. शासनाने वेळेत हा निधी वितरित करावा, अशी मागणी शेतकरी करत आहेत. नुकसानभरपाई मिळाल्यानंतर शेतकरी पुन्हा नव्या जोमाने शेती करू शकतील.
राज्य शासनाच्या या निर्णयामुळे शेतकऱ्यांना मोठा दिलासा मिळणार आहे. या आर्थिक मदतीमुळे शेतकरी पुन्हा आत्मनिर्भर होऊ शकतील, अशी आशा व्यक्त केली जात आहे.
